TÜRKİYEDE YEREL RÜZGARLAR ETKİNLİK SAYFA 171 LİSE COĞRAFYA 9.SINIF KİTABI
Aşağıdaki bilgilerin ülkemizde esen hangi rüzgârların özelliklerine ait olduğunu bilgi kutularının altlarına yazınız. Bu rüzgârların esiş yönlerini oklarla harita üzerinde gösteriniz.
Yıldız, poyraz, karayel, günbatısı, gündoğusu, lodos, kıble, keşişleme.
Kuzeybatı yönünden esen rüzgârlara verilen addır. Gezici alçak basıncın ülkemize sokulduğu kış mevsimlerinde görülür. Genellikle sıcaklığın düşmesine ve kar yağışına neden olur.Özellikle kışın Karadeniz ve Marmara bölgelerinde Kuzeybatıdan şiddetli ve fırtınalı bir şekilde esen Karayel kışın gezici bir Alçak basıncın ardından gelirse yağmur ya da kar şeklinde yağışlara neden olur. Kışın soğuk, yazın serindir.
a-KARAYEL
Kuzeyden esen, soğuk hava taşıyan rüzgâr çeşididir.. Karadeniz kıyılarında etkindir. Bazen fırtına şeklinde eserler ve kışın kar getirirler.
b-YILDIZ
Ülkemizde özellikle kış mevsiminde daha sık görülür. Bu mevsimde ülkemiz üzerine Rusya ve Sibirya üzerinden kutupsal havayı getirir. Sıcaklığın belirgin olarak düşmesine sebep olur.Kışın soğuk, yazın da serin ve kuru hava kütlelerinin sokulmasıyla oluşan ve Kuzeydoğudan esen rüzgârlardır. Poyraz İstanbul çevresinde çok etkilidir. En çok Marmara ve Karadeniz kıyılarında etkili olur. Kışın havanın belirgin biçimde soğumasına yol açan poyraz oldukça sert estiği için denizde fırtınaya yol açar, ayrıca peşinden kışın kar getirir.
c-POYRAZ
Güneybatıdan esen rüzgârlara verilen addır. Gezici siklonların ülkemize daha çok sokulduğu kış mevsiminde görülür. Sıcakların yükselmesine neden olur.Güney batıdan esen bu rüzgâr Marmara, Ege ve Akdeniz kıyılarında etilidir. Kıyılardaki başıca etkisi havayı ılıklaştırması ve yağmur getirmesidir. Buna karşılık iç kısımlara kuru ve sıcak bir rüzgâr olarak eser. İstanbul çevresinde Lodosun gözü yaşlıdır deyimi bu gerçeği yansıtır. Kışın havayı ısıttıktan sonra yerini soğuklara bırakır. İnsanlarda hastalığa, bitkilerin ve diğer canlıları olumsuz etkilenmelerine yol açması nedeniyle sağlam bir hava olarak kabul edilmez. Yine lodoslu dönemlerde soba zehirlenmeleri de artar.
d-LODOS
Güneyden esen, ılık hava getiren rüzgârdır.Kışın Akdeniz dağlarının yamaçlarına yağış bırakırlar, iç bölgelere girerken ısınıp sıcak ve kurak karakter kazanan rüzgârlardır.
e-KIBLE
İstanbul yöresinde güney doğudan esen, halk dilinde kullanılan ve denizcilerin verdiği addır. Uludağ’ın eski adı olan Keşiş Dağı’nın yönüne göre adlandırılmıştır.
Güney doğudan esen sıcak kavurucu rüzgârlardır. Genel olarak yaz aylarında etkilidirler. Büyük Sahra’daki hava kütlelerinin kuzeye ilerlemesi ile samyeli oluşur. Yazın en sıcak günlerinde esen bu rüzgâr, genellikle Güneydoğu Anadolu’da etkili olur. Sıcak, kumlu ve tozlu olan bu rüzgâr ürünlerin erken olgunlaşmasına ve sararıp kurumasına neden olur.
f-KEŞİŞLEME - SAMYELİ
Aşağıdaki bilgilerin ülkemizde esen hangi rüzgârların özelliklerine ait olduğunu bilgi kutularının altlarına yazınız. Bu rüzgârların esiş yönlerini oklarla harita üzerinde gösteriniz.
Yıldız, poyraz, karayel, günbatısı, gündoğusu, lodos, kıble, keşişleme.
Kuzeybatı yönünden esen rüzgârlara verilen addır. Gezici alçak basıncın ülkemize sokulduğu kış mevsimlerinde görülür. Genellikle sıcaklığın düşmesine ve kar yağışına neden olur.Özellikle kışın Karadeniz ve Marmara bölgelerinde Kuzeybatıdan şiddetli ve fırtınalı bir şekilde esen Karayel kışın gezici bir Alçak basıncın ardından gelirse yağmur ya da kar şeklinde yağışlara neden olur. Kışın soğuk, yazın serindir.
a-KARAYEL
Kuzeyden esen, soğuk hava taşıyan rüzgâr çeşididir.. Karadeniz kıyılarında etkindir. Bazen fırtına şeklinde eserler ve kışın kar getirirler.
b-YILDIZ
Ülkemizde özellikle kış mevsiminde daha sık görülür. Bu mevsimde ülkemiz üzerine Rusya ve Sibirya üzerinden kutupsal havayı getirir. Sıcaklığın belirgin olarak düşmesine sebep olur.Kışın soğuk, yazın da serin ve kuru hava kütlelerinin sokulmasıyla oluşan ve Kuzeydoğudan esen rüzgârlardır. Poyraz İstanbul çevresinde çok etkilidir. En çok Marmara ve Karadeniz kıyılarında etkili olur. Kışın havanın belirgin biçimde soğumasına yol açan poyraz oldukça sert estiği için denizde fırtınaya yol açar, ayrıca peşinden kışın kar getirir.
c-POYRAZ
Güneybatıdan esen rüzgârlara verilen addır. Gezici siklonların ülkemize daha çok sokulduğu kış mevsiminde görülür. Sıcakların yükselmesine neden olur.Güney batıdan esen bu rüzgâr Marmara, Ege ve Akdeniz kıyılarında etilidir. Kıyılardaki başıca etkisi havayı ılıklaştırması ve yağmur getirmesidir. Buna karşılık iç kısımlara kuru ve sıcak bir rüzgâr olarak eser. İstanbul çevresinde Lodosun gözü yaşlıdır deyimi bu gerçeği yansıtır. Kışın havayı ısıttıktan sonra yerini soğuklara bırakır. İnsanlarda hastalığa, bitkilerin ve diğer canlıları olumsuz etkilenmelerine yol açması nedeniyle sağlam bir hava olarak kabul edilmez. Yine lodoslu dönemlerde soba zehirlenmeleri de artar.
d-LODOS
Güneyden esen, ılık hava getiren rüzgârdır.Kışın Akdeniz dağlarının yamaçlarına yağış bırakırlar, iç bölgelere girerken ısınıp sıcak ve kurak karakter kazanan rüzgârlardır.
e-KIBLE
İstanbul yöresinde güney doğudan esen, halk dilinde kullanılan ve denizcilerin verdiği addır. Uludağ’ın eski adı olan Keşiş Dağı’nın yönüne göre adlandırılmıştır.
Güney doğudan esen sıcak kavurucu rüzgârlardır. Genel olarak yaz aylarında etkilidirler. Büyük Sahra’daki hava kütlelerinin kuzeye ilerlemesi ile samyeli oluşur. Yazın en sıcak günlerinde esen bu rüzgâr, genellikle Güneydoğu Anadolu’da etkili olur. Sıcak, kumlu ve tozlu olan bu rüzgâr ürünlerin erken olgunlaşmasına ve sararıp kurumasına neden olur.
f-KEŞİŞLEME - SAMYELİ
Yorumlar
Yorum Gönder